Hậu quả Bão Chataan (2002)

Cây bị đổ ở Guam

Sau khi Chataan tác động đến bang Chuuk, cư dân trên đảo đều rơi vào tình trạng cần lương thực, quần áo và thuốc men. Chỉ có một số ít hoa màu không chịu ảnh hưởng bởi bão. Phần lớn quả xa kê bị cuốn đứt khỏi cây và hoa quả không bị bão tàn phá cũng bị sâu bọ phá hoại.[11] Trong những ngày sau bão, Hội Chữ thập đỏ địa phương đã triển khai khoảng 100 tình nguyện viên đi tìm kiếm các nạn nhân bị sạt lở vùi lấp.[8] Tuy nhiên, hoạt động cứu hộ gặp trở ngại do lũ lụt kéo dài sau bão.[12] Số người chết ban đầu là không rõ nên mọi người sợ rằng hàng trăm người đã thiệt mạng.[8] Sáu người bị thương nặng ở Chuuk được đưa đến Trung tâm y tế của Nữ hoàng trên đảo Hawaii để chữa trị. Ban đầu, họ dự kiến bay đến Bệnh viện tưởng niệm Guam nhưng cơ sở vật chất đã kín chỗ.[32] Khoảng 2.000 cư dân bị ảnh hưởng bởi cơn bão đã sơ tán đến các nơi trú ẩn do chính phủ điều hành.[10] Hội Chữ thập đỏ đã vận chuyển nhiều đồ cứu trợ khác nhau, bao gồm áo mưa và nước đến các khu vực bị ảnh hưởng.[8] Đến ngày 4 tháng 7, hệ thống điện được khôi phục và sân bay đi vào hoạt động trở lại. Mặc dù có đủ lương thực để phục vụ ngay tức khắc nhưng mùa màng và gia súc bị hủy hoại dẫn đến tình trạng thiếu lương thực lâu dài.[12]

Vào ngày 3 tháng 7 khi Chataan đi qua khu vực, thống đốc Chuuk đã ban bố tình trạng khẩn cấp,[9] yêu cầu sự viện trợ của quốc tế.[12] Vào ngày 9 tháng 7, Chính phủ Nhật Bản đã gửi nguồn viện trợ trị giá 87.000 đô la Mỹ (10 triệu yên) tới Micronesia bao gồm 1.000 chăn và 10 máy phát điện.[33][34] Hai ngày sau, Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush tuyên bố hòn đảo này là khu vực thảm họa.[35] Thật ra sáu ngày trước đó, Tổng thống FSM Leo Falcam đã gửi tuyên bố về thảm họa cho Tổng thống Hoa Kỳ mặc dù Falcam nộp thủ tục giấy tờ không đúng cách. Tuy nhiên, do FSM thuộc Hiệp ước Liên kết Tự do và không phải là một tiểu bang của Hoa Kỳ nên Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA) không thể cung cấp viện trợ ngay lập tức. Trong thời gian trì hoãn, một nhóm bác sĩ từ Guam đã bay đến Chuuk để hỗ trợ y tế.[36] Vào ngày 11 tháng 7, chính phủ Israel đã gửi thuốc men trị giá 5.000 đô la Mỹ cho FSM.[37] Ngày hôm sau, tổ chức từ thiện Caritas ở Úc đã gửi nước và thực phẩm trị giá 20.000 đô la Mỹ.[38] Cư dân từ các bang thuộc FSM cũng gửi quần áo và thực phẩm. Chính phủ Úc gửi 10.000 đô la Mỹ để bổ sung nguồn viện trợ khẩn cấp và Hội Chữ thập đỏ Quốc tế chi khoảng 20.000 đô la Mỹ để cứu trợ ngay lập tức.[33] Chính phủ Trung Quốc gửi viện trợ trị giá 30.000 USD.[39] Vào ngày 30 tháng 7, FEMA thông báo rằng cư dân và chủ doanh nghiệp ở Chuuk có thể nộp đơn để xin hỗ trợ cá nhân bao gồm tiền mua nhà ở, khắc phục thiệt hại và cho vay lãi suất thấp.[40] Tuyên bố không áp dụng cho những đảo không chịu thiệt hại đáng kể bên ngoài Chuuk bởi vì FEMA chỉ có đủ ngân quỹ để khôi phục nguyên trạng các khu vực chịu ảnh hưởng của bão.[41] Cuối cùng, FEMA cung cấp 93.000 lít (25.000 gallon Mỹ) nước, 1.300 chăn, 45.360 kí (100.000 lbs) gạo, 11.328 đồ ăn liền và nhiều nguồn cung cấp khác.[42] Cơ quan đã chỉ định tổng cộng 10,6 triệu đô la Mỹ, chủ yếu dưới hình thức cung cấp tiền hỗ trợ cá nhân bị mất nguồn tiếp tế.[43] FEMA cuối cùng chỉ chi viện được dưới 5 triệu đô la cho Chuuk sau trận Chataan, cũng như các trận bão sau đó là Pongsona và Lupit. Tuy nhiên, khoảng 445 nghìn đô la Mỹ tiền viện trợ bị cho là thất thoát do sự chênh lệch được phát hiện trong một cuộc kiểm toán vào năm 2006.[44]

Trong những ngày sau cơn bão, hàng nghìn người dân trên đảo Guam đã sơ tán đến 15 nơi trú ẩn do chính phủ thiết lập tại các trường học trên toàn đảo. Tổng số người trú ẩn đạt con số 3.947 người vào ngày 10 tháng 7.[11] Thống đốc Guam đã ban bố tình trạng khẩn cấp sau cơn bão và vào ngày 6 tháng 7,[5] Tổng thống Bush tuyên bố hòn đảo này là một khu vực thảm họa lớn. Nguồn tài trợ liên bang được sử dụng để hỗ trợ dọn dẹp đống gạch vụn và các dịch vụ cứu trợ khác.[45] Một tuần sau, tuyên bố còn bao gồm việc hỗ trợ cá nhân cho bất kỳ ai chịu thiệt hại bởi cơn bão.[46] Hồ chứa Fena trải qua lượng phù sa lắng đọng quá mức sau khi lượng mưa quá lớn từ Chataan đã ngăn cản sự phân phối nước từ cơ sở. Vào ngày 19 tháng 7 – 15 ngày kể từ khi cơn bão đổ bộ – cơ sở cấp nước có thể hoạt động trở lại.[11] Trước khi cơ sở mở cửa trở lại, Cơ quan quản lý công trình nước Guam đã phân phối nước cho hòn đảo vào những thời điểm khác nhau trong ngày để phân bổ nguồn cung hạn chế.[47] Tuy nhiên, một tháng sau cơn bão, người dân vẫn được yêu cầu đun sôi nước để đề phòng.[48] Khoảng năm ngày sau khi Chataan tấn công đảo Guam, bão Halong tác động đến hòn đảo và gây mất điện.[49] Một số khu vực trên đảo vẫn không có điện trong hơn một tuần do các nhân điện lực phải khôi phục đường dây tải điện chính trước khi sửa các đường dây riêng lẻ.[47] Đến ngày 19 tháng 7, 23% hộ dân bị mất điện vẫn chưa có điện, chủ yếu ở các khu vực ngoại thành. Đến ngày đó, việc thu gom rác đã được khôi phục và những nơi trú ẩn do chính phủ mở phải đóng cửa.[50] Vào cuối tháng 7, lũ lụt đã cuốn trôi đống đổ nát từ Chataan và làm tắc nghẽn hai con sông.[11] Sự cố tràn dầu ở Cảng Apra đã được làm sạch tại ba trong số bảy địa điểm bị ảnh hưởng vào ngày 19 tháng 8.[48] Trong những tháng sau cơn bão, du lịch tiếp tục bị suy giảm kể từ sự kiện khủng bố ngày 11 tháng 9.[51] Cuối cùng, FEMA đã cung cấp 73 triệu đô la hỗ trợ cho lãnh thổ bao gồm 10 triệu đô la cấp séc cho nhà ở cho 5.947 người và tiền phiếu thực phẩm trị giá 6,5 triệu đô la cho 79.814 người. Cơ quan đã cung cấp 10 triệu đô la để dọn dẹp gạch vụn và xây dựng lại các công trình công cộng.[52] Vào tháng 12 năm 2002, bão Pongsona tấn công đảo Guam, gây thêm lũ lụt và thiệt hại.[14] Vào ngày 7 tháng 8, Tổng thống George W. Bush cũng tuyên bố Rota là một khu vực thảm họa, cung cấp kinh phí để di dời đống đổ nát.[53]

Đổi tên

Do số người chết và thiệt hại của cơn bão nên vào năm 2004, tên gọi Chataan đã được thay thế bằng Matmo. Sở dĩ có điều này là vì các quốc gia thuộc Tổ chức Khí tượng Thế giới có quyền yêu cầu loại bỏ tên gọi của xoáy thuận nhiệt đới trong trường hợp thiệt hại mà nó gây ra nặng nề một cách bất thường.[54] Với PAGASA, họ bỏ tên Gloria và thay thế bằng Glenda vào năm 2006. Cơ quan cũng tìm cách phi chính trị hoá tên gọi của cơn bão này sau khi Gloria Macapagal-Arroyo giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi vào năm 2004.[55]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bão Chataan (2002) http://www.wmo.ch/pages/prog/arep/ITWTCDR/ITWTCDR-... http://www.oanda.com/currency/historical-rates/ http://www.fm/news/kp/2006/Aug_06_1.htm http://www.fema.gov/news-release/chuuk-recovery-ef... http://www.fema.gov/news-release/individual-assist... http://www.fema.gov/news-release/typhoon-recovery-... http://www1.ncdc.noaa.gov/pub/orders/IPS-B6B5F093-... http://pubs.usgs.gov/fs/fs06103/pdf/fs061-03.pdf http://www.usgs.gov/newsroom/article.asp?ID=312 http://reliefweb.int/node/104577